همانطور كه مي دانيد يكي از عوامل اصلي و تاثيرگذار در كارايي شبكه تجهيزات شبكه هستند، بنابراين ممكن است با خريد تجهيزات شبكه غير اصل و يا داراي ايراد خسارات زيادي را ايجاد كنيم. به همين دليل ما در اين مقاله قصد داريم تا شما را با چند اصطلاح رايج در خريد تجهيزات شبكه و نحوه تشخيص آنها آشنا نماييم. پس با ما همراه باشيد.
اهميت سلامت تجهيزات شبكه در حفاظت از ديتا:
امروزه در كل جهان شبكه كامپيوتري نقش زيادي را در حيات كسب و كارها ايفا مي كنند. براي مثال شركت هاي اينترنتي حمل و نقل، بورس و اوراق بهاردار، بانك ها، فروشگاه هاي زنجيره اي و حتي دوربين هاي نصب شده در منازل مسكوني نيز از اين قائده مستثني نيستند.
هرگونه قطعي و اختلال در سازمان هايي كه در سطح ملي و كشوري ارايه خدمات ميكنند، مثل بانكها و كنترل ترافيك؛ منجر به مشكلات حاد خواهند شد. بنابراين بايد بالاترين سطح استانداردها رعايت شود و دسترس پذيري و Availability را در اولويت چنين سيستمهايي قرار دهيم.
آشنايي با انواع ريسك هاي امينتي در شركت ها:
حال اگر شركت ها و سازمان ها از قطعات با كيفيت و اورجينال استفاده نكنند چه اتفاقي مي افتد؟ ما در اينجا شما را با 4 خطر آشنا خواهيم كرد:
1ـ Downtime:
در طول سال، زمان زيادي سرويس از دسترس خارج ميشود زيرا بستر و زيرساخت، مناسب نيست.
2ـ Data Loss:
از دست رفتن يا فقدان داده هم موردي است كه يا غيرقابل جبران است و يا جبرانش هزينه سنگيني دارد.
3ـ امنيت و Security:
استفاده از قطعات دست دوم، مستعمل و يا قطعاتي كه با هدف خرابكاري صنعتي به بازار هدف ارايه شده، باعث حملات سايبري ميشود.
4ـ كارايي و Performance:
كارايي سيستم و كارمندان هم متاثر از سخت افزارهايي است كه در زيرساخت استفاده ميشود.
اصطلاحات رايج كانفيگ در سرور و استوريج:
به صورت كلي سرورها به دو صورت فروخته مي شوند:
1ـ سرور Pre Config:
سرور Pre Config يا Preconfigured Model يا Regular Part به سروري گفته ميشود كه خود شركت اچ پي با مشخصات از پيش تعيين شده اي، مانند سي پي يو، رم و هارد و پاور مشخص، آن را كانفيگ كرده است.
2ـ سرور CTO يا Customize To Order:
نحوه دريافت اين سرورها به اين صورت است كه مطابق با نياز خود سروري را سفارش داده و دريافت مي كنيد.
اصطلاحات رايج در لوازم جانبي سرور و استوريج:
لوازم جانبي سرور و استوريج به صورت قطعات Retail و قطعات Spare Part موجود هستند.
1ـ قطعات Retail:
اين قطعات كه پارت نامبر آنها به -B21 ختم مي شود به صورت جداگانه از سرور و به صورت خرده فروشي در بازار به فروش مي رسند. از اين قطعات زماني استفاده مي شود كه شما نياز به ارتقاء سرور و يا استوريج خود داشته و مي بايست به صورت جداگانه آن را خريداري نماييد.
2ـ قطعات Spare Part:
شماره فني آنها به ۰۰۱ ختم ميشود، مخصوص مونتاژ اوليه است و بر روي سرور نصب شده است.
تجهيزات شبكه OEM چيست؟
اصطلاحاً شركتي است كه يك قطعه را به عنوان محصول اصلي توليد ميكند و اين محصول به عنوان مواد اوليه براي توليد يك محصول در شركتي ديگر مورد استفاده قرار ميگيرد. براي مثال برخي رم سرورها توسط شركت سامسونگ، ميكرون و هاينيكس (Hynix) توليد شده و در سرورهاي اچ پي مورد استفاده قرار مي گيرد در اين صورت آن شركت ها توليد كننده اصلي اين تجهيزات به شمار مي رود.
اچ پي با فرآيند توليد خودش و با ويژگيهاي مشخص، دستور ساختي را به يكي از اين كارخانهها ميدهد. اين كارخانهها مطابق با استاندارد اچ پي و سيستمهاي كنترلي كه در سرورهاي hp قرار دارد مثل سيستم Smart Intelligent، قطعه را توليد ميكنند. ليبل اچ پي روي قطعات OEM قرار ميگيرد و با قيمت و شماره فني اچ پي فروخته ميشود.
نكته: توجه كنيد كه رم هايي شبيه به رم هاي OEM وجود دارد كه همان شركت، توليد كرده و مشخصات فني مشابهي دارد اما به سفارش اچ پي نيست. افراد سودجو روي اين رم ها، ليبل هاي تلقبي ميزنند و آن را به عنوان قطعه و كالاي اورجينال ميفروشند. و در واقع تعريف تجهيزات شبكه OEM در ايران شامل همين تجهيزات مي شود. اين قطعات با دستگاه كار ميكند اما استانداردهاي شركت سازنده سرور يا استوريج را ندارد. مثلا تست دماي قطعه رم، Fail ميشود و اچ پي نميتواند بر دماي را نظارت كند. قطعات OEM با چنين مفهومي، در رم و هارد و كارت شبكه و كنترلر و HBA وجود دارد.
لازم به ذكر است كه اختلاف قيمت قطعات و دستگاههاي OEM با قطعات اصلي و اورجينال، ۳۰ تا ۴۰ درصد است. اگر اين قطعات از فروشگاه هاي معتبر خريداري نشود با همان قيمت اصل به دست مصرف كننده مي رسد.
هارد OEM و هارد Bulk چيست و چه تفاوتي دارند؟
هارد OEM به هاردي گفته مي شود كه توسط شركت هاي معتبر ساخته شده اما مورد تأييد هيچ شركت ديگري نيست. براي مثال هاردي توسط شركت سيگيت و يا وسترن توليد شده، اما ليبل اچ پي بر روي آن هك نشده است. پس در اينجا نتيجه مي گيريم كه اين هارد استاندارهاي توليد يك هارد را داشته اما استاندارهاي لازم براي ارتباط با سرور اچ پي را ندارد.
پس نتيجه مي گيريم كه اين هاردها نمي توانند برخي گزارش هايي كه سرورهاي اچ پي نياز دارند را ارائه نمايد. در اكثر برندهاي حرفهاي اين موضوع وجود دارد كه شركتهاي توليدكننده سخت افزار به توليدكنندگان هارد سفارش ميدهند كه ماژولهايي را روي Firmware آنها اضافه كنند تا از اين ماژولهاي كنترلي در نگهداري بهتر اطلاعات استفاده كنيم. برخي از ماژولهاي كنترلي عبارتند از: دما و حرارت مخصوص به خود را ميگيرند و يا تعداد سكتورهاي خراب كمتري نسبت به استاندارد بايد داشته باشند و …
هارد بالك يا Pool و يا هارد پك شده، يا در انبارها مانده است يا روي سخت افزاري بوده و چند سالي استفاده شده و عمر مفيدش را گذرانده است. صاحبان آنها كه از اهميت اطلاعات موجود بر آنها اطلاع داشتهاند آنها را خارج كرده و حالا به دست شما ميرسند. در واقع محصولي دست دوم را ميخريد با اينكه همه چيز اورجينال است.
پس هاردهاي بالك هاردهاي اصلي اچ پي هستند كه استفاده شده هستند، يعني ليبل و برچسب اصل و اورجينال دارد اما دست دوم هستند. در حالت عادي و با استفاده از ابزارهايي كه در دسترس همگان است امكان تشخيص اينكه هاردي Pool، Bulk و يا Refer است وجود ندارد.
چرا نبايد هارد Bulk بخريم؟
هارد Bulk به نسبت هاردهاي نو و اورجينال از قيمت پايين تري برخوردار بوده كه عموماً فروشنده ها براي سود بيشتر خريد اين هارد ها رو توصيه كرده و سود كلاني را بدست مي آورند. اما اين كار چه ضرري براي مصرف كننده دارد؟
خريد اين هاردها مي تواند سبب از بين رفتن ديتاهاي مهمي شود كه در اين هاردها ذخيره مي شوند پس توجه داشته باشيد هزينه بازيابي اطلاعات از چنين هارد ديسك هايي كه به صورت RAID هستند، نسبت به صرفهجويي كه الان در زمينه خريد هارد غيراورجينال انجام ميدهيد بسيار بالاتر است.
در ابتدا ممكن است، اين هاردهاي بالك هيچ پيغامي به شما نداده و تمام تست هاي لازم را با موفقيت رد كنند اما هر چقدر زمان دسترسي شما به سكتورها در هاردها پايين باشد، ميليونها تومان هم خرج سرور كنيد باز هم سرعت مطلوبي نخواهيد داشت.
توجه داشته باشيد كه هزينه بازيابي اطلاعات از چنين هارد ديسك هايي كه به صورت RAID هستند، نسبت به صرفهجويي كه الان در زمينه خريد هارد غيراورجينال انجام ميدهيد بسيار بالاتر است.
هر چند آخرين توليد سرور اچ پي را بخريد اما در آنها از هارد Bulk يا پك شده استفاده كنيد، سرعت و كيفيت سرويس شما افت بسيار زيادي پيدا خواهد كرد. اين مورد را خصوصا هنگام استفاده از ديتابيسهاي حجيم و يا ذخيره سازي هاي فايلي مانند Asterisk و VoIP تجربه خواهيد كرد.
شناسايي هارد Bulk و OEM:
با بررسي چند نكته مي توان تا حد زيادي اين تجهيزات را از قطعات نيو تشخيص داد:
- بررسي تاريخ توليد اين قطعات: اگر مدت زمان زيادي از تاريخ توليد اين قطعات گذشته باشد تا حدي مي توان به آن شك كرد.
- استفاده از نرم افزارهاي Sentinel hard disk يا HDD tune: اين نرم افزارها SMART هارد را چك ميكنند.
- استفاده از برنامه هاي sentinel hard disk، hdd tune يا Scan HDD: استفاده از اين برنامه ها يا هر برنامه ديگري كه بتواند دسترسي سكتوري به هارد ديسك پيدا كند و زمان صدا زدن سكتور تا پاسخگويي آن را چك كند.
راهكار تشخيص و جلوگيري از خريد قطعات غير اورجينال:
ـ تشخيص اصالت و اعتبار ليبل:
يكي از بهترين روش هاي تشخيص و شناسايي قطعات غير اورجينال بررسي ليبل روي آن است. به طور كلي بيشتر شركت ها هر چند وقت يكبار ليبل هاي خود را آپديت مي كنند و شما مي توانيد با مراجعه به سايت آن شركت اصالت آن را تاييد كنيد. البته نحوه تشخيص تا حد زيادي به دانش و تجربه شما بستگي دارد.
ـ بررسي تاريخ توليد:
محصولاتي كه از تاريخ توليد و گارانتي انها بيش از دو سال گذشته است، قابل اعتماد نيستند و احتمال قريب به يقين كاركرده و دست دوم هستند. در مورد هارد ديسك ها به اين نكته توجه كنيد كه عدم استفاده طولاني مدت از آنها باعث ميشود حالت مغناطيسي آنها از بين برود.
ـ خريد از تامين كننده مطمئن:
از قديم گفته شده كه هيچ ارزوني بي دليل نيست. عموماً تجهيزات ارزان قيمت از كيفيت پايين تري برخوردار هستند كه اين مسأله در شبكه بروز آن هاد تر خواهد بود. مثلا خريد يك هارد با كيفيت پايين مي توانيد سبب مشكلاتي نظير از دست رفتن ديتا شود، پس حتما كالاهايي مهم و اصلي خود را از تامين كننده هاي مطمئني خريداري كنيد كه صد در صد به كالاي خود اطمينان داشته و قيمت را فداي كيفيت نمي كنند.
هارد چيني چيست؟
متاسفانه علاوه بر هاردهاي گفته شده در بالا هاردهايي نيز در چين توليد مي شوند كه توسط چين توليد و ليبل گذاري مي شوند كه معتبر نيستند. براي مثال بارها مشاهده شده اكه اين هاردها داراي ليبل اچ پي بوده اند اما قيمت آنها به مراتب بسيار كم تر است.
اصطلاحات رايج در تجهيزات شبكه:
ـ تجهيزات شبكه نيو يا new:
تجهيزات شبكه نيو همانطور كه از نامش مشخصه كاملا نو بوده و بسته بندي آن توسط شركت سازنده صورت گرفته است. براي مثال اكثر تجهيزاتي كه جديداً توسط سيسكو توليد مي شوند به اين صورت در بازار به فروش مي روند.
ـ تجهيزات دست دوم:
مديران آي تي در برخي مواقع نياز دارند كه تجهيزات شبكه خود را ارتقاء داده و آن را به روز نمايند. در اين حالت برخي تجهيزاتي كه قبلا مورد استفاده قرار مي گرفتند با عنوان دست دوم به فروش مي رسند. اين تجهيزات مصرف شده بدون انجام تغييراتي و حتي تست هاي فني در بازار به فروش مي روند.
قطعات و دستگاههاي دست دوم ممكن است اورجينال باشند اما در ايران يا خارج از ايران، در شركتها استفاده شدهاند. قيمت خاصي براي آن نميتوان مشخص كرد اما تا يك سوم قيمت كالاي اورجينال هم ممكن است به فروش برود. همين امر باعث ميشود به شركتهايي كه در زمينه فروش تجهيزات رايانهاي، سالم و استاندارد فعاليت ميكنند، ضررهايي وارد شود. از طرفي براي كسبوكارها و حتي سازمانهاي دولتي داراي جذابيت هستند اما امنيت سيستم را به شدت تهديد ميكنند.
هر تجهيزات شبكه اي يك عمر مفيدي دارد كه استفاده از تجهيزات دست دوم به سبب آنكه ممكن است عمر مفيد خود را كرده باشد، به شبكه آسيب مي رساند. براي مثال اگر هارد ديسك نو براي شما ۴ سال كار كند هارد دست دوم ممكن است زير يك سال كار كند. از همه مهمتر اينكه احتمال كرش كردن همزمان هارد ديسك هاي دست دوم وجود دارد كه بازيابي و ريكاوري اطلاعات را با مشكل مواجه ميكند يا حتي غيرممكن است.
ـ تجهيزات شبكه Renew يا Remanufactured:
دستگاهي است كه در خط توليد شركت سازنده مثلا hp، آسيب ديده و يا در انبارهاي آن مانده باشد. اين دستگاه ها به شركت سازنده بازگردانده ميشود تا تحت فرآيند استانداردي Overhaul شوند. يعني بررسي و تعمير ميشود، دوباره بستهبندي و وارد بازار ميشود. البته روي بستهبندي، Renew بودن آن مشخص ميشود بدين صورت كه قبل -B21 يك r اضافه ميشود. اچ پي دستگاه ها و تجهيزات شبكه Renew را با ۳ سال گارنتي ارايه ميدهد و از نظر كيفيت هم آن را تضمين ميكند. اما مساله بر سر قيمت آن است كه با قطعات اورجينال Spare و Retail اختلاف قيمتي حدود ۱۰ درصد دارند.
حال قطعات و دستگاه هاي Refurbished را شركت ثالثي Overhaul ميكند كه هويت آن مشخص نميشود و نميدانيم چه فرآيندي روي دستگاه انجام شده است. قطعات و دستگاه هاي ريفربيشد، ريسك بسيار بالايي براي كسبوكارها و امنيت در سطح كشوري دارند. اين دستگاه ها گارانتي نميشوند اما ممكن است در ايران، براي چنين محصولاتي نيز گارانتي ارايه شود.
اختلاف قيمت ريفربيشدها با قطعات اصلي و اورجينال، ۳۰ تا ۴۰ درصد است. اما ريسك امنيت را هم بالا ميبرند.
منبع : اصطلاحات رايج در خريد تجهيزات شبكه